Odżelazianie i odmanganianie wody
Wody podziemne są mniej narażone na zanieczyszczenia związane z gospodarczą działalnością człowieka. Charakteryzują się jednak podwyższoną zawartością manganu i żelaza oraz obecnością siarkowodoru i amoniaku. Zawartość żelaza waha się od ilości śladowych do kilkudziesięciu mg/l, natomiast manganu - od ilości śladowych do kilku mg/l. Wysokie stężenia żelaza i manganu w wodzie powodują wzrost jej barwy i mętności, co niekorzystnie wpływa na właściwości organoleptyczne. Ponadto na urządzeniach sanitarnych pojawiają się rdzawe osady, zostawiane przez mieszaniny uwodnionych tlenków żelazowych i manganowych. Usuwanie żelaza czy manganu sprowadza się do przeprowadzenia ich rozpuszczalnych związków w formy trudno rozpuszczalne, które są zatrzymywane na drodze filtracji na odpowiednim złożu, w filtrze pospiesznym. Wybór rodzaju złoża zależy od składu fizykochemicznego wody, postaci, w jakiej występuje żelazo czy mangan, zawartości tlenu rozpuszczonego oraz dwutlenku węgla i związków organicznych.
Proces technologiczny usuwania związków żelaza czy manganu:
- napowietrzanie wody surowej (za pomocą inżektora w przypadku mniejszych wydajności stacji lub za pomocą sprężarki i mieszacza wodno-powietrznego - przy większych wydajnościach);
- korekta odczynu wody (jeśli zachodzi taka potrzeba);
- filtracja na odpowiednim rodzaju złoża.
Jeśli żelazo i mangan występują w znacznych ilościach woda powinna być filtrowana dwustopniowo, z zastosowaniem jako pierwszego filtra usuwającego żelazo.
Metoda usuwania żelaza i manganu - prawidłowy dobór płukania filtrów
W zależności od wybranego materiału filtracyjnego rozróżnia się:
- płukanie wodno-powietrzne - filtry piaskowo-żwirowe (zalecane przy większych wydajnościach);
- płukanie wodne - filtry ze złożem wielowarstwowym, złożem Birm oraz Pyrolox;
- płukanie wodne z dozowaniem KMnO4 - filtry ze złożem Greensand, MTM.
Filtry odżelaziające i odmanganiające montuje się za filtrami mechanicznymi, ale zawsze przed urządzeniami zmiękczającymi wodę.